Członkowie naszego Szkolnego Koła Historyczno-Rekonstrukcyjnego "Czwartacy" nie ograniczają się do odtwarzania i kultywowania jedynie okresu powstania listopadowego. W ubiegłą niedzielę 15 września wzięli udział w rekonstrukcji jednej z akcji podziemia antykomunistycznego. Miała ona miejsce w Jedwabnem w roku 1945, już po zakończeniu II wojny światowej.
Spośród naszych uczniów w role aresztowanych i szczęśliwie uwolnionych więźniów wcielili się: Piotr Prusik (klasa III K), Łukasz Dziesiński (III K), Jakub Głowacki (III K) oraz nasz ubiegłoroczny maturzysta Mikołaj Trzciński. Z kolei Piotr Filochowski (z klasy II F) zagrał jednego z partyzantów, zatem "żołnierza wyklętego".
Samo historyczne wydarzenie było rozbiciem grupy operacyjnej UB i KBW pod Jedwabnem. Odbyło się w dniu 23.10.1945 r., zasadzkę na konwój wiozący 6 członków NZW (Narodowego Zjednoczenia Wojskowego) urządziły połączone oddziały PAS (Pogotowia Akcji Specjalnej) Komendy Powiatu NZW "Łaba", pod dowództwem Michała Bierzyńskiego "Sępa" i Henryka Jastrzębskiego "Zbycha" (około 45 partyzantów). Zasadzkę przygotowano na szosie z Jedwabnego do Przytuł. Około godz. 11.00 pierwszy samochód grupy operacyjnej UB został skutecznie ostrzelany ogniem karabinów maszynowych i rusznicy ppanc. Poległo sześciu funkcjonariuszy, siedmiu było rannych, trzech wzięto do niewoli. Przewożeni członkowie NZW skorzystali z zamieszania i wyrwali się z auta, zbiegli. Oddział KBW jadący w drugim samochodzie podobno nie podjął walki, żołnierze uciekli.
Tego samego dnia około godz. 19.00 miała miejsce jeszcze akcja odbicia jednego z więźniów z komendy MO w Jedwabnem. Dokonali go partyzanci z oddziału "Sępa", zabijając komendanta posterunku.
Rekonstrukcje i inscenizacje zawsze są żywą lekcją historii, poszerzająca wiedzę o tamtych wydarzeniach. Szczególne podziękowania kierujemy do doświadczonego rekonstruktora akcji "żołnierzy niezłomnych", pana Jacka Grzegorza Zalewskiego, który był "spirytus movens" całego przedsięwzięcia z udziałem naszych uczniów.
Tekst: Domini Mydłowski