W 2023 r. obchodzimy 100. rocznicę urodzin polskiej noblistki -Wisławy Szymborskiej. Jej stosunkowo skromny dorobek poetycki – opublikowała około 350 wierszy – zawsze zwracał uwagę krytyków i zdobywał uznanie czytelników. Zadebiutowała wierszem „Szukam słowa”, który ukazał się w krakowskim „Dzienniku Polskim” w 1945 roku. W latach 1953–1966 Szymborska kierowała działem poezji w „Życiu Literackim”, współredagowała z Włodzimierzem Maciągiem rubrykę „Poczta literacka”, pisała felietony z cyklu „Lektury nadobowiązkowe” (1967–1981). Od 1983 roku współpracowała z „Tygodnikiem Powszechnym”, potem również z mówionym „NaGłosem”. W 1988 roku została członkiem Pen Clubu, a od 2001 członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. W 1996 r. otrzymała Literacką Nagrodę Nobla za całokształt twórczości.
Tekst: Iwona Markowska
Poetka urodziła się 2 lipca 1923 r. w Bninie pod Poznaniem, według metryki, a wg rodzinnych przekazów w Kórniku. Właściwie na pierwsze imię miała Maria. Imieniem Wisława zaczęła się posługiwać dopiero w życiu dorosłym. ( W 1971 roku, w wieku 48 lat, dokonała formalnej zmiany).
Podczas wojny poetka uczyła się na tajnych kompletach, zdając w 1941 roku maturę. Aby uniknąć wywiezienia do Rzeszy, podjęła w 1943 roku pracę urzędniczki na kolei. Rok po zakończeniu wojny, kontynuując i doskonaląc swoje próby poetyckie, rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, po czym przeniosła się na socjologię, ale musiała przerwać naukę ze względu na trudną sytuację materialną. W 1948 roku poślubiła poetę Adama Włodka, którego żoną była sześć lat. Po zakończeniu małżeństwa nadal pozostali przyjaciółmi. Po piętnastu latach związała się z pisarzem Kornelem Filipowiczem. Choć się nie pobrali i mieszkali osobno – był największą miłością Wisławy. Po jego śmierci napisała przejmujący wiersz „Kot w pustym mieszkaniu”, w którym wyraziła swoje uczucia po stracie partnera.
W 1957r. wydała tomik „Wołanie do Yeti”, który zapowiadał nowy etap w jej twórczości
(po okresie pisania wedle założeń socrealistycznych) i uznawany jest za właściwy debiut literacki poetki. To z tego tomu pochodzi jeden z najsłynniejszych wierszy „Nic dwa razy”, który był wykonywany jako piosenka przez Łucję Prus i Korę Jackowską z zespołu Maanam, a ostatnio zdobywa szczyty popularności list przebojów dzięki „odświeżeniu” go przez młodą artystkę SANAH.
Szymborska miała niesamowite poczucie humoru. Z upodobaniem podziwiała w sklepach przedmioty brzydkie, kuriozalne, o dziwnym przeznaczeniu. Posiadała też niemały zbiór takich okazów. Przydawały się do sławnych loteryjek urządzanych przez poetkę podczas kolacji dla przyjaciół i znajomych. Lubiła też robić sobie zdjęcia przy tabliczkach z niecodziennymi, śmiesznymi nazwami miejscowości
w Polsce (np. Zagacie, Niemodlin i in).
Niewiele osób wie, że polska noblistka poza twórczością literacką przez wiele lat tworzyła pocztówkowe kolaże, które wysyłała przyjaciołom na różne okazje. Tworzenie kolaży, czy też, jak sama nazywała je Szymborska, "wyklejanek", było jednym z jej ulubionych zajęć. Przygotowywała je z ogromną starannością i dbałością o szczegóły. Podobnie jak poezję, tak i wyklejanki Szymborskiej charakteryzują trafne pointy i surrealistyczne poczucie humoru. Są określane jako memy sprzed ery Internetu.
Wisława Szymborska zmarła w wieku 88 lat 1 lutego 2012 roku w Krakowie. Pochowano ją na tamtejszym Cmentarzu Rakowickim. Jej pogrzeb zgromadził wielu ludzi kultury, a także przedstawicieli władz państwowych i - przede wszystkim - wielbicieli jej poezji.