„Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy(….) Wy winniście im cześć!”- ów apel Adama Asnyka nabiera szczególnego znaczenia w roku obchodów 160 rocznicy wybuchu powstania styczniowego. Przypomina ona nie tylko o jednym z największych zrywów narodowych w polskiej historii, ale także o tym ,jak długa i krwawa była droga rodaków do wolności.
Za datę jego rozpoczęcia przyjmujemy 22 stycznia 1863 r., koniec zaś, nastąpił jesienią 1864 r.W tym czasie rozegrano 1200 bitew i potyczek. Wzięło w nich udział ponad 200 tysięcy powstańców, skupionych w licznych oddziałach dowodzonych przez dyktatorów: Ludwika Mierosławskiego, Mariana Langiewicza i Romualda Traugutta.
Tak ważny moment w historii odbił się szerokim echem w kulturze, zarówno pozytywizmu , jak i kolejnych epok. Artyści poprzez swoje dzieła oddali hołd bohaterom , upamiętniając ich odwagę i poświęcenie. W tym miejscu należy wspomnieć takie utwory jak; „Gloria victis”, „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej, „Lalka” Bolesława Prusa czy „Rozdziobią nas kruki, wrony…’ Stefana Żeromskiego. Poznajemy w nich losy bohaterów wpisane w powstaniową i popowstaniową rzeczywistość. Ich niezwykle wyrazistym dopełnieniem są płótna Maksymiliana Gierymskiego, Artura Grottgera czy Jana Matejki przedstawiające trudy żołnierskiego życia, które stały się osobistym doświadczeniem wielu twórców.
Włączając się w lokalne i ogólnopolskie działania upamiętniające rocznicę wybuchu powstania styczniowego uczniowie naszej szkoły przygotowali okolicznościową gazetkę pt. „Gloria victis 1863-2023” prezentującą rys historyczny wydarzenia oraz dzieła malarskie i literackie inspirowanie wydarzeniami sprzed 160 lat.
Opracowała: Jolanta Białobrzeska
